Wyznaczone czasy modlitw - jakiż zadziwiający tytuł… Czy Bóg wyznacza jakiś określony czas do modlitwy? Czy nie możemy modlić się wtedy kiedy chcemy? Czy musimy stawiać się przed Bogiem jak na rozkaz? Pytania można mnożyć - niniejszy artykuł odpowie nam na nie i poszerzy nasze zrozumienie modlitwy. W języku hebrajskim zwrot „Moadim[1] Tefilot” oznacza właśnie „wyznaczone czasy modlitw”. W liczbie pojedynczej można by oddać ten zwrot jako „Moed[2] Tefila[3]” - Świąteczny czas. Zwrot „Moadim” (l.mn) pojawia się przy okazji świąt biblijnych od Szabatu przez Pesach po Sukkot (czyt. 3 Mjż/Kpł 23r.), a to oznacza, że także modlitwę możemy i powinniśmy traktować jako nasze osobiste święto relacji z Bogiem. To On wyznaczył ten czas i to On na nas wtedy czeka!
Wierzący człowiek może uważać, że o modlitwie wie już wszystko. Wie, że można modlić się przed posiłkiem i po. Wie, że można modlić się wstawienniczo za chorymi i dziękczynnie za każdy dar od Boga. Wie, że można modlić się spontanicznie, okazjonalnie czyli zawsze i wszędzie. I ma rację. Bo celem każdej modlitwy jest zbliżenie się do Boga. Słowo Boże potrafi jednak zaskakiwać …
Bożym celem jest bowiem to, abyśmy stawali się lepszymi, etycznymi ludźmi w służbie Najwyższego. [Dzisiaj po 40-stu latach od pełnego zanurzenia w wieku dorosłym śmiało powiem, że nawet kilkaset modlitw spontanicznych w ciągu dnia nie zastąpi nam Moadim Tefilot - wyznaczonego (przez Boga) czasu do modlitwy. To właśnie wyznaczony czas modlitwy jest doskonałym narzędziem, które kształtuje mnie jako człowieka]
Myśl hebrajska rozszerza nasze pojmowanie modlitwy. Hebrajskie słowo wyrażające modlenie się (hebr. Lehitpalel) nie oznacza zwracania się do Boga. Rdzeń tego słowa (hebr. Lamed) znaczy: oceniać analizować, sprawdzać siebie. Tak więc „Moed Tefila” czyli modlitwa w wyznaczonych czasach oznacza „sądzić samego siebie”, „analizować, sprawdzać siebie".
Człowiek wierzący, który regularnie modli się taką "sprawdzającą" modlitwą nie tylko sam przygląda się sobie, analizuje i ocenia, ale przede wszystkim zmienia się na lepsze. W ten sposób osiągamy prawdziwy Boży cel naszej modlitwy. Dla uczniów Mesjasza stała, nieustanna modlitwa winna być fundamentalną modlitwą w ciągu dnia, a jako przykład niechaj nam służy prorok Daniel (czyt. Dn. 6,11)
Wyznaczone czasy modlitw istnieją od zarania dziejów, a zaprogramowane zostały już w kulcie świątynnym. Jeszua Mesjasz (Jezus Chrystus), który wyjaśniał wszystko swoim uczniom opierając się wyłącznie o Tanach (czyli tzw. Stary Testament) [czyt. Łk 24,27 I począwszy od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co o nim było napisane we wszystkich Pismach.], także w sprawach modlitwy i jej stałego wyznaczonego czasu nie zostawił uczniów bez odpowiedzi. Na co im wskazał? m.in. na Tamid[4] - stałe, nieustanne, ustawiczne oddanie[5]. Hebr. Tamid czyli nieustanne, stałe, ustawiczne oddanie wskazywało proroczo na krwawe oddanie Mesjasza za nasze grzechy.
2 Mjż 29,38-42 A to będziesz czynił na ołtarzu: Codziennie ofiarować będziesz stale dwa roczne jagnięta: jedno jagnię ofiarujesz rano, a drugie jagnię ofiarujesz przed wieczorem. Przy pierwszym jagnięciu także jedną dziesiątą część efy najprzedniejszej mąki pszennej, rozczynionej z ćwiercią hinu oliwy, a jako ofiarę z płynów ćwierć hinu wina. Drugie jagnię ofiarujesz przed wieczorem. Ofiarujesz je z taką samą ofiarą pokarmową i ofiarą z płynów jak rano - ku przyjemnej woni, ofiarę ognistą dla Pana. Będzie to stała ofiara całopalenia składana z pokolenia na pokolenie, przed Panem, przy wejściu do Namiotu Zgromadzenia, gdzie będę się spotykał z wami i tam rozmawiał z tobą.
Bóg kochający ludzi od zawsze pragnął bliskości i intymnego kontaktu z każdym człowiekiem osobiście. Stąd też w oddaniu Tamid widzimy zaproszenie do tej świętej czystej relacji w wyznaczonych czasach - Moadim Tefilot. Zwróćmy uwagę na zwrot: będę się spotykał i rozmawiał z tobą. To jest bardzo osobiste zaproszenie do rozmowy Ciebie i mnie. Oddanie Tamid, jak czytamy miało za cel cyt. "ku przyjemnej woni". Czy Bóg lubi spalane brzydko pachnące mięso? Absolutnie nie. To jest symbol obrazujący modlitwy świętych (czyt. Ap. 5,8). To symbol aromatu modlitwy jako oddania naszych ust w modlitwie. W architekturze Przybytku na pustyni ołtarz kadzidlany był pełnym symbolem modlitw ludzi wierzących.
2 Mjż 30,7-8 Na nim będzie Aaron spalał wonne kadzidło. Każdego poranka, gdy będzie przygotowywał lampy, będzie je spalał. Także przed wieczorem, gdy Aaron będzie wstawiał lampy, będzie je spalał. Jest to stała ofiara kadzidlana przed Panem po wszystkie pokolenia wasze.
Jak należy rozumieć tą ustawę Bożą? Ofiara kadzidlana po wszystkie czasy? Bez świątyni? Odpowiedz jest tylko jedna - Ofiara kadzidlana jako symbol modlitwy ma być sprawowana w świątyni naszych ciał.
Jaki jeszcze cel miało oddanie Tamid - jeden baranek złożony rano, a drugi wieczorem? To było oddanie krwawe dla najbiedniejszych, których nie stać było na baranka jako ofiary za swój grzech. Wystarczyło więc, żeby biedny dawał na "pokutę" garść mąki, a kapłan dokonywał oczyszczenia z grzechów na podstawie Tamid - stałej krwi oddania (czyt. 3 Mjż/Kpł 5,11-13; 6,1-6). Właśnie wtedy w czasie skruchy nawróconego (teszuwa) grzesznika - człowiek dostawał łaskawe zaproszenie do modlitewnej rozmowy ze Świętym Bogiem. Widzimy tu ogromną miłość Boga do każdego człowieka (Bóg nie ma względu na osobę czytamy liście do Rzymian 2,11). Bóg pragnie aby każdy (biedny czy majętny) uzyskał w Jego obecności pokój serca i ukojenie.
5 Mjż/Pwt 10,12-13 Teraz więc, Izraelu, czego żąda od ciebie Pan, twój Bóg! Tylko, abyś okazywał cześć Panu, swemu Bogu, abyś chodził tylko jego drogami, abyś go miłował i służył/awoda Panu, swemu Bogu, z całego serca i z całej duszy,
Co to znaczy służyć Bogu? Co znaczy użyty tu hebrajski termin awoda[6]? W pierwszym, podstawowym znaczeniu czas modlitewny wyznaczony jest poprzez szacharit i mincha (czyli modlitwa poranna i popołudniowa), jak np. służył prorok Daniel.
Dn 6,11.17 A gdy Daniel się dowiedział, że sporządzono to pismo, udał się do swojego domu, a miał w swym górnym pokoju okna otwarte w stronę Jeruzalemu i trzy razy dziennie padał na kolana, modlił się i wysławiał swojego Boga, jak to zwykle dotąd czynił. Wtedy król rozkazał, aby przyprowadzono Daniela i wrzucono go do lwiej jamy; a król odezwał się i rzekł do Daniela: Twój Bóg, któremu nieustannie służysz, niech cię wyratuje!
Daniel modlił się w wyznaczonych czasach - Moadim Tefilot i to była AWODA czyli służba Bogu. Daniel modlił się trzy razy dziennie czyli: Szacharit, Mincha i Maariw[7] (modlitwa wieczorna).
Jakże inaczej teraz gdy Jeszua otworzył nam umysły (czyt. Łk 24,45) rozumiemy pisma tzw. Starego Testamentu.
Oz 14,2 (BG) Weźmijcie ze sobą słowa ,i nawróćcie się do PANA mówcie do niego Odpuść wszystkę nieprawość, a daj to co jest dobrego, tedyż oddamy cielce warg naszych
Celem oddania Tamid było zbliżenie się do Boga w skrusze i modlitwie – Kochany Bóg Ojciec pragnie naszej bliskości i relacji modlitewnej. Wiedział o tym Bożym miłosierdziu król Dawid kiedy modlił się skruszony po grzechu z Batszebą:
Ps 51,17-19 Panie! Otwórz wargi moje, A usta moje głosić będą chwałę twoją! Albowiem ofiar nie żądasz, A całopalenia, choćbym ci je dał, nie zechcesz przyjąć. Ofiarą Bogu miłą jest duch skruszony, Sercem skruszonym i zgnębionym nie wzgardzisz, Boże.
Jakże inaczej przez pryzmat Tory rozumiemy teraz Psalmy, gdzie Psalm 51 pokutny Dawida po grzechu z Batszebą jest klasyczną minchą – modlitwą popołudniową (wg hbr. Lechitpalel), w czasie składania baranka Tamid.
W kontekście oddania Tamid nie przypadkowo psalmista mówi
Ps 113,3 Od wschodu słońca aż do zachodu Niech imię Pańskie będzie pochwalone.
Ps 50,1 Psalm Asafowy. Bóg, Wszechmocny Pan, przemówił i wezwał ziemię Od wschodu słońca aż do zachodu jego.
Aby to sobie dobrze zobrazować wyobraźmy sobie kulę ziemską jako globus przed naszymi oczyma, a linia od bieguna do bieguna jest linią poranku i z drugiej strony (180 stopni) linią zachodu. Kiedy globus zaczyna się obracać jako wzór naszej ziemi to linia poranku jest linią modlitwy porannej Szacharit[8] a linia zachodu linią modlitwy popołudniowej Mincha[9]. I w ten sposób cała ziemia ustami wierzących chwali Stwórcę. HalleluJah!
Stała, ustawiczna, nieustanna ofiara tak naprawdę uczyła prawidłowych relacji z Bogiem w modlitwie poprzez powrót do Niego w skrusze i w czystości serca.
Nieustanne, stałe, ustawiczne oddanie Tamid było w kulcie świątynnym proroczą zapowiedzią oddania wskazującego na oddanie krwawe Mesjasza
Jeszua a Tamid
Jeszua (Jezus) w swym pierwszym wystąpieniu publicznym zapewnił wszystkich "wczoraj" i "dziś"
Mt 5,17 Nie mniemajcie, że przyszedłem rozwiązać zakon albo proroków; nie przyszedłem rozwiązać, lecz wypełnić.
Cała służba Mesjasza w czasie Jego ziemskiej pielgrzymki prowadziła do pełnego pokazania Tory i wypełnienia zawartych w niej wiadomości. Zwróćmy uwagę, że Jeszua umiera w czasie ustalonym dla Tamid oddania krwawego, przy którym biednemu grzesznikowi wybaczane były grzechy
Mt 27,45-46.50 A od szóstej godziny do godziny dziewiątej ciemność zaległa całą ziemię. A około dziewiątej godziny zawołał Jezus donośnym głosem: Eli, Eli, lama sabachtani! Co znaczy: Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił? Ale Jezus znowu zawołał donośnym głosem i oddał ducha.
Jeszua umiera w czasie, kiedy w świątyni był składany "wieczorny baranek" w ramach Tamid, czyli stałego ustawicznego nieustannego oddania (ofiary). Mesjasz Jeszua stał się dla nas Tamid, czyli nieustannym krwawym oddaniem za nasze grzechy. Jeszua był i jest oddaniem krwawym Tamid (stała, nieustanna, ustawiczna ofiara), a czas jego śmierci to wyznaczony czas (moed) do modlitwy popołudniowej, którą możemy stale praktykować (hbr. mincha). To jest właśnie moed tefila (l.poj.) czyli wyznaczony przez Boga czas do modlitwy.
Nie zmienił się Boży cel tej modlitwy skruszonego serca. Wciąż aktualne jest zaproszenie Boże do codziennej małej teszuwy, w czasie której sprawdzamy samego siebie, w czasie której analizujemy w czym dziś zgrzeszyliśmy czy też zawiedliśmy itd
Nie przypadkowo psalmista mówi
Ps 141,2 Niech wznosi się ku tobie modlitwa moja jak kadzidło, A podniesienie rąk moich jak ofiara wieczorna!
Celem Oddania Tamid było zbliżenie się do Boga w skrusze i modlitwie i ten cel nie zmienił się – Kochany Bóg Ojciec pragnie naszej bliskości i relacji modlitewnej. Oddanie Tamid tak naprawdę uczyło prawidłowych relacji z Bogiem w modlitwie poprzez Teszuwę czyli codzienny powrót do Boga i relacji z nim w czystości serca. Fizyczne, materialne, krwawe oddanie Tamid zostało zakończone oddaniem Baranka Świata – Jeszua Mesjasza z Nazarethu, ale nam została wieczna ustawa o kadzidlanym aromacie modlitwy do Elohim
4 Mjż 28,1-3 Pan mówił tak do Mojżesza: Oznajmij Izraelitom następujące rozporządzenie: Czuwajcie nad tym, by składać Mi w określonym czasie dary ofiarne, moje pokarmy jako ofiary spalane, na miłą woń dla Mnie. Oznajmij im: Ofiary spalane, które winniście składać Panu, są następujące: dwa roczne jagnięta bez skazy codziennie na nieustanną ofiarę całopalną.
Cel oddania/ofiary Baranka Jeszua – doskonałego Tamid jest ten sam - zbliżenie się do Boga w skrusze i modlitwie, bo Kochany Bóg Ojciec pragnie bliskości ze swoimi dziećmi i relacji modlitewnej. Nawet Kilkaset modlitw okazjonalnych, okolicznościowych i spontanicznych w ciągu dnia nie zastąpi więc moadim Tefilot – wyznaczonego czasu do modlitwy rano i po południu. To wtedy Wiekuisty Bóg, Król nad królami, Pan Wszechświata czeka na swoje dzieci i pragnie z nimi rozmawiać! Mając na uwadze znaczenie modlitwy wg słowa lehitpalel co oznacza analizowanie i sprawdzanie samego siebie - codziennie możemy i musimy w skrusze serca analizować swoje uczynki dnia przed obliczem Boga w osobistej modlitwie.
Moed Tefila wyznaczony czas modlitwy da nam klucz poznania i zrozumienia wszystkich pozostałych moadim – wyznaczonych czasów do relacji z Bogiem: takich jak Pesach – Szawuot – Sukkot. Nie są to takie święta jak rozumie świat, to są wyznaczone czasy do szczególnej relacji z Bogiem święta, które bardziej służą nam w swych błogosławieństwach oczyszczania naszej duszy niż Bogu.
2 Mjż/Wj 30,7-8 Jest to stała ofiara kadzidlana przed Panem po wszystkie pokolenia wasze
Moadim Tefilot - stała praktyka pierwszych uczniów Mesjasza
Przykład Jeszua w modlitwie
Łk 6,40 Nie masz ucznia nad mistrza, ale należycie będzie przygotowany każdy, gdy będzie jak jego mistrz.
Mr. 1,35 A wczesnym rankiem, przed świtem, wstał, wyszedł i udał się na puste miejsce, i tam się modlił.
Przykład Jeszua jest nader wymowny w kontekście Tamid. Mesjasz doskonale rozumiał znaczenie i cel stałego oddania w Tamid i wiedział, że Modlitwa poranna (hebr. Szacharit) jest oddaniem modlitewnym regulującym cały dzień. Nie inaczej było z jego uczniami
Łk 18,1 Powiedział im też podobieństwo o tym, że powinni zawsze się modlić i nie ustawać,
„zawsze się modlić” w świetle stałej/ustawicznej/nieustannej ofiary tamid oznacza czas szacharit i minchy – wyznaczonego przez Boga czasu do relacji
Łk 24,53 (BT) gdzie stale przebywali w świątyni, <wielbiąc i> błogosławiąc Boga.
Uczniowie Jeszua stale przebywali w świątyni – czy to znaczy że byli tam 24 godz na dobę? Nie – w świetle stałej/ustawicznej/nieustannej ofiary tamid oznacza czas modlitwy w czasie składania baranka na Tamid oznacza czas modlitwy szacharit i minchy
Mr. 11,25 A gdy stoicie i zanosicie modlitwy – szacharit i mincha jest odmawiana na stojąco
Hbr 13,11.12.15 Albowiem ciała tych zwierząt, których krew arcykapłan wnosi do świątyni za grzech, spala się poza obozem. Dlatego i Jezus, aby uświęcić lud własną krwią, cierpiał poza bramą. Przez niego więc nieustannie/tamid składajmy Bogu ofiarę pochwalną, to jest owoc warg, które wyznają jego imię.
To oddanie naszych warg, które wyznają Jego imię to także nasza AWODA czyli służba świątynna naszych serc – bośmy wszyscy świątynią naszego Boga (czyt. 1 Kor 3,16; Ef 2,19-22)
Dz 2,42 I trwali w nauce apostolskiej i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach. Wg interlinearnego przekładu trwającymi niezłomnie.
Uczniowie Mesjasz Jeszua trwali niezłomnie stale we wspólnocie, modlitwie itd. Czy to znaczy że modlili się 24godz na dobę? Nie – modlitwa uczniów Mesjasza była ustawiczna/stała w godzinach oddania Tamid
Dz 3,1 A Piotr i Jan wstępowali do świątyni w godzinie modlitwy, o dziewiątej.
Co to za godzina 9 dnia? To czas modlitwy zwanej Mincha popołudniowej modlitwy, a czas minchy – dziewięć godzin po świcie – to czas i godzina śmierci baranka Jeszua – doskonałego oddania Tamid za nasze grzechy
Dz 10,1-3 Korneliusz... nieustannie modlący się do Boga
Czy to znaczy, że Korneliusz modlił się 24 godz. na dobę zaniedbując obowiązki oficera armii rzymskiej? Absolutnie nie. Korneliusz modlił się w stałych czasach / ustawicznej / nieustannej ofiary oddania Tamid – wykazując znajomość służby świątynnej
Dz 10,9 A nazajutrz, gdy oni byli w drodze i zbliżali się do miasta, wyszedł Piotr około godziny szóstej na dach, aby się modlić.
To jest warte podkreślenia, że kilka lat po śmierci Jeszua - wierny uczeń Mesjasza ap. Piotr wyszedł na minchę 6.00 godz. dnia (to nasza godz.12.00) wyszedł na modlitwę w czasie oddania Tamid w świątyni wiedząc, że oddanie Tamid wskazywało nie tylko na męczeńskie konanie i śmierć Mesjasza od 12-15, ale co najistotniejsze, na potrzebę zbliżenia się do Boga właśnie w TYM ODDANIU TAMID.
Pierwsi uczniowie Mesjasza doskonale zrozumieli Torę z jej zaprogramowanym kultem świątynnym, jako symbole i naukę do życia w relacji z Bogiem i bliźnimi, gdzie kadzidło było rozumiane, jako stałe oddanie modlitewne po wszystkie czasy zgodnie z wieczystą ustawą.
Mal. 1,11 Gdyż od wschodu słońca aż do jego zachodu wielkie jest moje imię wśród narodów i na wszystkich miejscach spala się kadzidła i składa się czyste ofiary na cześć mojego imienia, bo moje imię jest wielkie wśród narodów - mówi Pan Zastępów.
Bożym pragnieniem jest mieć stałe, regularne relacje ze swoimi dziećmi. Od Ciebie tylko zależy szanowny czytelniku, czy ty również tęsknisz za stałą relacja z Ojcem Niebiańskim i czy przybliżysz się do Niego wtedy kiedy On na ciebie czeka…
[1] Moadim l.mn. - dosłownie oznacza: Wyznaczone czasy. W pojemności znaczeniowej tego wyrazu mieści się : Święty, błogosławiony, szczęśliwy i oddzielony czas. Wyznaczony SŁOWEM BOGA czas do spotkania, do radosnej i miłosnej relacji z Elohim – Bogiem Stwórcą. [2] Moed - dosłownie wyznaczony czas (w domyśle do relacji) [3] Tefila - modlitwa [4] Tamid - hebr. Zawsze, Stale; Codzienne oddanie/ofiara – o czym jest mowa m.in. w Wj 29,38-42; 30,7-8), Kapłańskiej (6,1-6) i Liczb (28,3-8). [5] Oddanie - prawidłowa nazwa krwawej ofiary [6] Awoda (hebr., służba, kult, praca) – nazwę Awoda nosi pierwsze błogosławieństwo dziękczynne w szacharit - modlitwie porannej [7] Maariw hebr., wieczorna modlitwa, czyniący coś wieczorem, sprowadzający wieczór, zwracający się ku zachodowi; hebr., wieczór, pora wieczorna, wieczorna modlitwa – modlitwy wieczorne, odmawiane o dowolnej porze, między zmrokiem a północą; ostatnie z trzech, obowiązujących w codziennej liturgii, ale – w przeciwieństwie do modłów porannych (szacharit) i popołudniowych (mincha) – nie mające związku z systemem składania ofiar w Świątyni Jerozolimskiej. Zgodnie z tradycją, zwyczaj ich odmawiania wprowadził patriarcha Jakub. Składają się one ze: Szma Israel (wraz z błogosławieństwami), Szmone esre(j), Ale(j)nu leszabeach i żałobnego Kadyszu. [8] Żródło Internet: szacharit - od hebr. szachar = świt, brzask; – modły poranne odmawiane po nastaniu świtu; 1-3 godzin po wschodzie słońca odpowiednik ofiary porannej, składanej niegdyś w Świątyni Jerozolimskiej. Tradycja przypisuje wprowadzenie codziennych modłów patriarchom; według 1 Mjż/Rdz 9,27 zwyczaj porannych modlitw miał zapoczątkować Abraham. Są to najdłuższe modlitwy odmawiane w ciągu dnia składają się z: błogosławieństw porannych, czyli modlitw dziękczynnych i pochwalnych, W dni powszednie, podczas owych modlitw mężczyźni zakładają tałes i filakteria. Szacharit składa się z czterech części i jest AWODĄ Szebalew = służbą świątynną serca [9] mincha hebr.oddanie, ofiara; modły odmawiane po południu, od 12 do 15 godz. dnia (czyli od 6 godziny dnia do 9 godziny dnia) ale przed zachodem słońca; synagogalny odpowiednik codziennej ofiary popołudniowej, składanej niegdyś w Świątyni Jerozolimskiej; drugie modły po szacharit, obowiązujące w codziennej liturgii (przed maariw). Zwyczaj ich wprowadzenia tradycja żydowska przypisuje patriarsze Izaakowi (1 Mjż/Rdz 24,63). autor opracowania: Piotr Fras